Textus et cultura. Interdyscyplinarny Zespół Badań Mediewistycznych zaprasza na seminarium mediewistyczne, które odbędzie się 24 listopada b.r. (piątek), w godz. 10.00-12.00, podczas którego prof. dr hab. Wojciech Mrozowicz (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego) wygłosi referat: Żaby i ludzie. XV-wieczny mnich tyniecki o Niemcach, ich języku i stosunkach polsko-niemieckich.  Spotkanie odbędzie się na platformie Google Meet.

Chęć udziału proszę zgłaszać na adres seminarium.mediewistyczne@gmail.com. W odpowiedzi zostanie udostępniony kod dostępu.

Prof. UWr dr hab. Wojciech Mrozowicz (Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego)

Żaby i ludzie. XV-wieczny mnich tyniecki o Niemcach, ich języku i stosunkach polsko-niemieckich

Punktem wyjścia do opowieści o żabach i ludziach stała się prezentacja kopii mocno okrojonej wersji Gesta Romanorum, zamieszczonej wśród zachowanych zapisek Augusta Bielowskiego, znanego m.in. jako wydawca Monumenta Poloniae Historica. Wersja ta miała pochodzić z rękopisu proweniencji tynieckiej, który spłonął we Lwowie podczas działań rewolucyjnych późną jesienią 1848 r. Bielowski zawdzięczał ją, a także opis wspomnianego rękopisu, innemu znanemu wydawcy źródeł średniowiecznych Janowi Szlachtowskiemu. Ten odpisał m.in. kolofon, który zdradza tożsamość kopisty – benedyktyna tynieckiego Stanisława Streczaki.

Skopiowany przezeń fragment Gesta Romanorum nie ma odpowiednika w znanych przekazach tego zbioru. Końcowa jego część splata biblijną opowieść o budowie Wieży Babel z dziejami Polski. Tutaj pojawia się też znany doskonale we współczesnej historiografii tekst wierszowanego nagrobka Bolesława Chrobrego (Hic iacet in tumba). Uwagi dotychczasowych badaczy umykał jednak kontekst, w którym to epitafium występowało w rękopisie tynieckim, zwłaszcza zawartość Gesta Romanorum. One zaś zawierają ciekawe wątki niemieckie, w tym również dotyczące początków mowy niemieckiej, dla której powstania miał dać inspirację śpiew żab. Wątkom tym, odzwierciedlającym obecność stereotypów antyniemieckich w społeczeństwie polskim późnego średniowiecza, zostanie poświęcona druga część wykładu.