Badanie fizycznych aspektów rękopisu, będącego zabytkiem kultury materialnej: jego formy, budowy, struktury, materiałów, z których został wykonany, oprawy i wszystkich innych cech, które składają się na jego kształt. Paleografia obejmuje analizę pisma, duktu ręki, technik i narzędzi pisarskich, niezbędną do dokładnego odczytania pisma, ustalenia jego datacji i pochodzenia. Kodykologia i paleografia, nazywane niekiedy „archeologią księgi”, pozwalają oszacować cechy fizyczne, stan zachowania, pochodzenie i czas powstania manuskryptu. W zakres kodykologii i paleografii wchodzą także badania wzajemnych oddziaływań tekstu pisanego oraz iluminacji i zdobień.