Zespół SIGLUM zaprasza na warsztaty poświęcone analizie papieru jako materiału piśmienniczego. Warsztaty poprowadzą prof. Agnieszka Helman-Ważny (Katedra Książki i Historii Mediów, Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW) i prof. Weronika Liszewska (Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP) na platformie ZOOM 31 marca o godz. 17:00. Warsztaty on-line będą poprzedzone wykładem, wprowadzającym w historię wytwarzania i badań zabytkowego papieru. Same warsztaty będą podzielone na dwie części merytoryczne obejmujące prezentacje multimedialne oraz część dyskusyjną. Przewidywany czas trwania spotkania: ok. 2-2,5 h.
Osoby zainteresowane udziałem w warsztatach proszone są o kontakt na adres Zespołu: siglum@wn.uw.edu.pl
Wykład: Zarys historii i technologii produkcji papieru (Agnieszka Helman-Ważny)
Kulturowe tło wczesnego rozpowszechniania się papieru, jego produkcji poza Chinami, rzadko było badane, pomimo znaczenia Azji Środkowej we wczesnej historii papieru. Ponieważ źródła pisane nie są jednoznaczne co do pochodzenia i rozprzestrzeniania się papieru, zachowane do naszych czasów zabytki na podłożu papierowym nabierają coraz większego znaczenia. Dotychczas rękopisy z Jedwabnego Szlaku były wykorzystywane jako kluczowe źródło w badaniach religii, literatury i historii kultury Azji. Rzadko jednak postrzegano je jako samodzielne obiekty, o określonej formie i wytworzone przy użyciu określonej technologii. Papier to jedna z najważniejszych cech fizycznych tych zabytków, będąca jednocześnie świadectwem wczesnych technologii wytwarzania papieru. Wykład omawia wczesną historię papieru w Azji Środkowej, następnie jej rozwój i przemieszczenie do Europy poprzez świat islamu, w oparciu o źródła pisane, jak również systematyczne, kodykologiczne i mikroskopowe badania zbiorów rękopisów.
Pytania i dyskusja.
Warsztat badacza papieru: Analiza wizualna i mikroskopowa papierów azjatyckich (Agnieszka Helman-Ważny)
Zaprezentowane zostaną współczesne metody badań rękopisów i ich podłoża papierowego pozwalające na identyfikację cech materiałowych różnego rodzaju papierów pochodzących z Azji wynikających z procesu produkcji, jak również będących efektem starzenia. Wykorzystując badania technologiczne papieru w połączeniu z informacjami kodykologicznymi, tekstowymi i historycznymi, badania tego typu pozwalają na pozyskanie cennych informacji proweniencyjnych, jak również wzbogacenie wiedzy o historii rękodzieła papierniczego.
Pytania i dyskusja.
Warsztat badacza papieru: Postawy analizy wizualnej i mikroskopowej zabytkowych papierów europejskich (Weronika Liszewska)
W nawiązaniu do poprzednich części warsztatów przedstawione zostaną podstawowe zagadnienia związane z warsztatem analitycznym w badaniach zabytkowych papierów, ze szczególnym uwzględnieniem papierów europejskich. Omówiona zostanie metodyka oraz przykłady jej zastosowania w praktyce badań własnych zabytków na podłożach papierowych, z uwzględnieniem różnorodnych form papiernictwa w okresie od XIV. do XIX. wieku. Przedstawione zostaną także możliwości rozszerzenia warsztatu analitycznego o dodatkowe badania papieru z użyciem nowoczesnej metodyki.
Pytania i dyskusja.