Textus et Cultura. Interdyscyplinarny Zespół Badań Mediewistycznych zaprasza na odczyt dr hab. prof. UAM Doroty Rojszczak-Robińskiej  pt. Rozmyślanie przemyskie na tle innych apokryfów staropolskich. Spotkanie odbędzie się w piątek 28 stycznia 2022 r. o godzinie 10.00 na platformie Google Meet, identyfikator spotkania znajduje się na plakacie.

Rozmyślanie przemyskie (rękopis przechowywany w Bibliotece Narodowej, sygn. 8024 III) jest największym zachowanym apokryfem staropolskim, podstawą materiałową wielu haseł Słownika staropolskiego i wielu prac z zakresu polskiej składni, fleksji itd. Jest też jednym z dziewięciu zachowanych do naszych czasów staropolskich apokryfów Nowego Testamentu. Pozostałe to Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej, zachowana w kodeksie Wawrzyńca z Łaska, zapisana w tym samym kodeksie Ewangelia Nikodema (fragmenty dwóch tłumaczeń) i  Historyja Trzech Kroli. Do zbioru tego należą też Rozmyślania dominikańskie, List Lentulusa i Karta Rogawskiego, a także dwa druki: Żywot Pana Jezu Krysta Baltazara Opeca i Żywot świętej Anny.

Teksty te często traktowano łącznie, opatrując je – za Marią Adamczyk – jedną pojemną etykietą „staropolskie narracje biblijno-apokryficzne”. W konsekwencji zauważonego w niektórych miejscach podobieństwa tych tekstów wysnuwano wnioski na temat istnienia staropolskiej prapasji (np. Kwilecka 2003, Belcarzowa 2002) czy tego, że RP jest podstawą źródłową pozostałych apokryfów staropolskich (Brückner 1916).

W referacie chciałabym przedstawić kilka obserwacji na temat cech charakterystycznych tych tekstów, różnic między nimi i specyfiki Rozmyślania przemyskiego. Obserwacje te wynikają z zestawiania źródeł i miejsc paralelnych, a także anotacji wątków dla wszystkich staropolskich apokryfów w ramach projektu Początki języka polskiego i kultury religijnej w świetle średniowiecznych apokryfów Nowego Testamentu. Uniwersalne narzędzie do badań polskich tekstów apokryficznych.